6 एप्रिल दिनविशेष

6 एप्रिल दिनविशेष 6 April dinvishesh

आजचा दिनविशेष

जागतिक दिवस- घटना - जन्म - मृत्यू

6 एप्रिल दिनविशेष - जागतिक दिवस :

आंतरराष्ट्रीय क्रीडा दिवस
भारतीय जनता पक्ष ( BJP ) स्थापना दिवस

6 April dinvishesh

6 एप्रिल दिनविशेष - घटना :

1656 : शिवाजी महाराजांनी चंद्रराव मोरे यांचा पराभव करुन रायगड किल्ला ताब्यात घेतला.
1896 : थेन्स, ग्रीस येथे आधुनिक ऑलिम्पिक खेळ सुरू झाले. ग्रीक सम्राट थिओडोसियस (I) याने घातलेल्या बंदीमुळे खेळांवर 1500 वर्षे बंदी घालण्यात आली होती.
1917 : पहिले महायुद्ध – अमेरिकेने जर्मनीविरुद्ध युद्ध पुकारले.
1930 : दांडीयात्रेनंतर गांधीजींनी मिठाचा सत्याग्रह सुरू केला.
1965 – Intelsat I (अर्ली बर्डचे) प्रक्षेपण, जिओसिंक्रोनस ऑर्बिटमध्ये स्थापित केलेला पहिला व्यावसायिक संचार उपग्रह अमेरिकेने प्रक्षेपित केला.
1966 : भारतीय जलतरणपटू मिहिर सेनने भारत आणि पाकिस्तानला जोडणारी पाल्क सामुद्रधुनी ओलांडली.
1973 – पायोनियर 11 अंतराळयानाचे प्रक्षेपण.
1980 : भारतीय जनता पक्षाची (BJP) स्थापना झाली व अटलबिहारी वाजपेयी पहिले अध्यक्ष झाले.
1998 : पाकिस्तानने भारतापर्यंत सहज मारा करणाऱ्या मध्यम पल्ल्याच्या क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली.
1998 : टॅमॉक्सिफेन या स्तनाच्या कर्करोगावरील औषधाच्या चाचणीचे निकाल जाहीर झाले. या औषधामुळे होणाऱ्या दुष्परिणामांमुळे गर्भाशयाच्या कर्करोगाची शक्यता वाढते, असे जाहीर करण्यात आले.
2000 : रशियाच्या मीर अंतराळ प्रयोगशाळेला पाठिंबा देण्यासाठी सोडलेले सोयुझ अंतराळयान मीरला भेटले.

6 एप्रिल दिनविशेष - जन्म :

1773 : ‘जेम्स मिल’ – स्कॉटिश तत्त्ववेत्ते, इतिहासकार व अर्थशास्त्रज्ञ यांचा जन्म. (मृत्यू: 23 जून 1836)
1864 : ‘सर विल्यम हार्डी’ – ब्रिटिश जीवरसायनशास्त्रज्ञ यांचा जन्म. (मृत्यू: 23 जानेवारी 1934)
1890 : ‘अँटनी फोक्कर’ – फोक्कर एअरक्राफ्ट मॅनुफॅक्चर चे निर्माते यांचा जन्म. (मृत्यू: 23 डिसेंबर 1939)
1890 : ‘अली सिकंदर’ ऊर्फ जिगर मोरादाबादी उर्दू कवी व शायर यांचा जन्म. (मृत्यू: 9 सप्टेंबर 1960)
1892 : ‘डोनाल्ड विल्स डग्लस’ – डग्लस एअरक्राफ्ट कंपनी चे निर्माते यांचा जन्म. (मृत्यू: 1 फेब्रुवारी 1981)
1909 : ‘जी. एन. जोशी’ – भावगीतगायक व संगीतकार यांचा जन्म. (मृत्यू: 22 सप्टेंबर 1994)
1917 : ‘हणमंत नरहर जोशी’ – तथा कवी सुधांशु मराठी कथाकार व कवी काव्यतीर्थ यांचा जन्म. (मृत्यू: 18 नोव्हेंबर 2006)
1919 : ‘रघुनाथ विष्णू पंडित’ – कोंकणी कवी यांचा जन्म.
1927 : ‘विष्णू महेश्वर’ ऊर्फ व्ही. एम. तथा दादासाहेब जोग – उद्योजक यांचा जन्म. (मृत्यू: 28 जून 2000)
1928 : ‘जेम्स वॉटसन’ – फ्रान्सिस क्रीक व मॉरिस विल्कीन्स या जोडीदारांसह डीएनएची संरचना स्पष्ट करणारे नोबेल पारितोषिक विजेते जैवरसायनशास्त्रज्ञ यांचा जन्म.
1931 : ‘रमा दासगुप्ता’ तथा ‘सुचित्रा सेन’ – बंगाली व हिंदी चित्रपट अभिनेत्री यांचा जन्म. (मृत्यू: 17 जानेवारी 2014 – कोलकता, पश्चिम बंगाल)
1956 : ‘दिलीप वेंगसरकर’ – क्रिकेटपटू व प्रबंधक यांचा जन्म.

6 एप्रिल दिनविशेष - मृत्यू :

1199 : ‘रिचर्ड’ (पहिला) – इंग्लंडचा राजा यांचे निधन. (जन्म: 8 सप्टेंबर 1157)
1955 : धर्मभास्कर विनायक महाराजा मसूरकर यांचे निधन.
1981 : ‘शंकर धोंडो’ तथा ‘मामा क्षीरसागर’ – मानवधर्माचे उपासक यांचे निधन.
1983 : ‘जनरल जयंतोनाथ चौधरी’ – भारताचे लष्करप्रमुख, हैदराबादचे लष्करी प्रशासक व भारताचे कॅनडातील राजदूत, पद्‌मविभूषण यांचे निधन. (जन्म: 10 जून 1908)
1989 : ‘पन्नालाल पटेल’ – ज्ञानपीठ पारितोषिक विजेते गुजराथी कथा-कादंबरीकार यांचे निधन. (जन्म: 7 मे 1912)
1992 : ‘आयझॅक असिमॉव्ह’ – अमेरिकन जीवरसायनशास्त्रज्ञ आणि विज्ञानकथालेखक यांचे निधन. (जन्म: 2 जानेवारी 1920)

6 April dinvishesh :

इंटेलसॅट I (द अर्ली बर्ड)

इंटेलसॅट I (अर्ली बर्ड) हा 6 एप्रिल 1965 रोजी भू-समकालिक कक्षेत (geosynchronous orbit) स्थापित केलेला पहिला व्यावसायिक संचार उपग्रह होता. हे कॉमसॅटसाठी ह्यूजेस एअरक्राफ्ट कंपनीच्या स्पेस अँड कम्युनिकेशन्स ग्रुपने बांधले होते, ज्याने ते 28 जून 1965 रोजी सक्रिय केले होते.

अर्ली बर्ड उपग्रह हा युरोप आणि उत्तर अमेरिका यांच्यात थेट आणि जवळजवळ तात्काळ संपर्क प्रदान करणारा, टेलिव्हिजन, टेलिफोन आणि टेलीफॅक्सिमाइल ट्रान्समिशन हाताळणारा पहिला होता. ते बऱ्यापैकी लहान होते, जवळजवळ 76 सेमी × 61 सेमी (2.5 फूट × 2.0 फूट) आणि 34.5 किलो (76 पौंड) वजनाचे होते.

अर्ली बर्ड हा त्यावेळच्या अवर वर्ल्डच्या रेकॉर्डब्रेकिंग ब्रॉडकास्टमध्ये वापरल्या गेलेल्या उपग्रहांपैकी एक होता.

डिसेंबर 1965 मध्ये जेमिनी 6 चे स्पेसक्राफ्ट स्प्लॅशडाउनचे पहिले थेट टीव्ही कव्हरेज प्रदान करण्यात मदत झाली. ते मूळतः 18 महिने चालवायचे होते, अर्ली बर्ड 4 वर्षे आणि 4 महिने सक्रिय सेवेत होते, जानेवारी 1969 मध्ये निष्क्रिय केले गेले होते, तरीही अटलांटिक इंटेलसॅट उपग्रह अयशस्वी झाल्यानंतर अपोलो 11 फ्लाइटची सेवा देण्यासाठी त्या वर्षाच्या जूनमध्ये थोडक्यात सक्रिय करण्यात आले. ऑगस्ट 1969 मध्ये ते पुन्हा निष्क्रिय करण्यात आले आणि तेव्हापासून ते निष्क्रिय आहे, त्याच्या 25 व्या प्रक्षेपण वर्धापन दिनानिमित्त 1990 मध्ये पुन्हा सक्रिय करण्यात आलेले होते.

जिओसिंक्रोनस ऑर्बिट (Geosynchronous orbit)

जिओसिंक्रोनस ऑर्बिट (GEO) ही एक उपग्रह कक्षा आहे जी पृथ्वीच्या 23 तास, 56 मिनिटे आणि 4 सेकंदांच्या परिभ्रमण कालावधीशी जुळते. GEO मधील उपग्रह दर दिवशी आकाशात त्याच स्थितीत परत येतो.

GEO उपग्रह पृथ्वीच्या वर स्थिर रेखांशावर असल्याचे दिसते, परंतु तो उत्तर आणि दक्षिणेकडे सरकत असल्याचे दिसते. GEO ची एक विशेष बाब म्हणजे भूस्थिर कक्षा, जी आकाशात स्थिर असल्याचे दिसते. भूस्थिर कक्षा ही एक वर्तुळाकार GEO आहे जी पृथ्वीच्या विषुववृत्तापासून 35,786 किमी उंचीवर आणि पृथ्वीच्या केंद्रापासून 42,164 किमी त्रिज्यामध्ये आहे.

उपयोग:
हवामान निरीक्षण
संवाद