4 डिसेंबर दिनविशेष
4 december dinvishesh
जागतिक दिन-
घटना - जन्म - मृत्यू

जागतिक दिन :
- आंतरराष्ट्रीय बँक दिवस
- भारतीय नौदल दिवस
- वन्यजीव संरक्षण दिन
- आंतरराष्ट्रीय चित्ता दिवस
4 डिसेंबर दिनविशेष - घटना :
- 1771 : द ऑब्झर्व्हर हे जगातील पहिले रविवारचे वृत्तपत्र प्रकाशित झाले.
- 1829 : भारतीयांचा तीव्र विरोध असूनही, लॉर्ड बँटिंगने सती प्रथेला सहाय्य करणे हा एक खुनी गुन्हा असल्याची घोषणा केली. तसेच सती प्रथा बंद केली.
- 1881 : लॉस एंजेलिस टाइम्सचा पहिला अंक प्रकाशित झाला.
- 1924 : व्हाईसरॉय लॉर्ड रीडिंग यांच्या हस्ते गेटवे ऑफ इंडियाचे उद्घाटन करण्यात आले.
- 1967 : थुंबा येथील तळावरून पहिले भारतीय क्षेपणास्त्र रोहिणीचे यशस्वी प्रक्षेपण करण्यात आले.
- 1948 : जनरल करिअप्पा यांची भारतीय लष्करप्रमुख म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.
- 1971 : भारतीय नौसेना दिवस.
- 1971 : तिसरे भारत-पाकिस्तान युद्ध – ऑपरेशन ट्रायडंट, भारतीय नौदलाने कराचीवर हल्ला केला.
- 1975 : सुरीनाम संयुक्त राष्ट्रात सामील झाला.
- 1991 : पॅन ॲम या अमेरिकन विमान कंपनीने दिवाळखोरी जाहीर केली.
- 1993 : उस्ताद झिया फरीदुद्दीन डागर आणि पंडित एस.सी.आर. भट यांना मध्य प्रदेश सरकारने तानसेन सन्मान प्रदान केला.
- 1997 : संगीत दिग्दर्शक कल्याणजी-आनंदजी यांना मध्य प्रदेश सरकारने लता मंगेशकर पुरस्काराने सन्मानित केले.
- 2019 : आंतरराष्ट्रीय बँक दिन
- वरीलप्रमाणे 4 डिसेंबर दिनविशेष 4 december dinvishesh

4 डिसेंबर दिनविशेष - जन्म :
- 1835 : ‘सॅम्युअल बटलर’ – इंग्लिश लेखक यांचा जन्म. (मृत्यू : 18 जून 1902)
- 1852 : ‘ओरेस्ट ख्वोल्सन’ – रशियन भौतिकशास्त्रज्ञ यांचा जन्म.
- 1861 : ‘हंगेस हफस्टाइन’ – आइसलँड देशाचे पहिले पंतप्रधान यांचा जन्म. (मृत्यू : 13 डिसेंबर 1922)
- 1892 : ‘फ्रान्सिस्को फ्रँको’ – स्पेनचा हुकुमशहा यांचा जन्म.
- 1910 : ‘आर. व्यंकटरमण’ – भारताचे माजी राष्ट्रपती यांचा जन्म. (मृत्यू : 27 जानेवारी 2009)
- 1910 : ‘मोतीलाल राजवंश’ – अभिनेते यांचा जन्म. (मृत्यू : 17 जून 1965)
- 1916 : ‘बळवंत गार्गी’ – पंजाबी नाटककार, दिग्दर्शक, कादंबरीकार व लघुकथाकार, पंजाब विद्यापीठातील भारतीय रंगभूमी विभागाचे प्रमुख यांचा जन्म. (मृत्यू : 22 एप्रिल 2003 – मुंबई)
- 1919 : ‘इंद्रकुमार गुजराल’ – भारताचे माजी पंतप्रधान यांचा जन्म.
- 1932 : ‘रोह तै-वू’ – दक्षिण कोरियाचे राष्ट्राध्यक्ष यांचा जन्म.
- 1935 : ‘शंकर काशिनाथ बोडस’ – पंडित विष्णू दिगंबर पलुसकर यांच्या परंपरेतील गायक यांचा जन्म. (मृत्यू : 20 जुलै 1995)
- 1962 : ‘ओम बिर्ला’ – 17व्या लोकसभेचे अध्यक्ष, यांचा जन्म.
- 1963 : ‘जावेद जाफरी’ – भारतीय अभिनेता, आवाज अभिनेता यांचा जन्म.
- 1977 : ‘अजित आगरकर’ – भारतीय क्रिकेटर यांचा जन्म
- वरीलप्रमाणे 4 डिसेंबर दिनविशेष 4 december dinvishesh
4 डिसेंबर दिनविशेष
4 December dinvishesh
मृत्यू :
- 1850 : ‘विल्यम स्टर्जन’ – विद्युत मोटरचे शोधक यांचे निधन. (जन्म : 22 मे 1783)
- 1889 : ‘टंट्या भील’ – भारताचे सक्रिय स्वातंत्र्यसैनिक यांचे निधन.
- 1902 : ‘चार्ल्स डो’ – डो जोन्स एंड कंपनी चे सहसंस्थापक यांचे निधन. (जन्म : 6 नोव्हेंबर 1851)
- 1131 : ‘ओमर खय्याम’ – पर्शियन तत्त्वज्ञ, गणितज्ञ, खगोलशास्त्रज्ञ आणि कवी यांचे निधन. (जन्म : 18 मे 1048)
- 1973 : ‘शंकर केशव कानेटकर’ – कवी यांचे निधन. (जन्म : 28 ऑक्टोबर 1893)
- 1975 : ‘हाना आरेंट’ – जर्मन तत्त्वज्ञ आणि लेखक यांचे निधन.
- 1981 : ‘ज. ड. गोंधळेकर’ – मराठी चित्रकार यांचे निधन.
- 2000 : ‘हेन्क अर्रोन’ – सुरिनाम प्रजासत्ताकचे पहिले पंतप्रधान यांचे निधन. (जन्म : 25 एप्रिल 1936)
- 2014 : ‘व्ही. आर. कृष्ण अय्यर’ – भारतीय वकील आणि न्यायाधीश यांचे निधन. (जन्म : 15 नोव्हेंबर 1915)
4 डिसेंबर दिनविशेष
4 December dinvishesh
जागतिक दिन लेख :
आंतरराष्ट्रीय बँक दिन
आंतरराष्ट्रीय बँक दिन (International Day of Banks) दरवर्षी 4 डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. संयुक्त राष्ट्रसंघाने 2019 मध्ये हा दिवस घोषित केला, ज्यामागील उद्दिष्ट म्हणजे जागतिक बँकिंग व्यवस्थेच्या महत्त्वाला अधोरेखित करणे आणि टिकाऊ आर्थिक विकासासाठी त्यांचे योगदान ओळखणे होय.
बँका आर्थिक स्थिरतेचे आणि प्रगतीचे केंद्रस्थान आहेत. त्या केवळ व्यक्तींना बचत आणि कर्जाच्या सुविधा पुरवण्याचे कार्य करत नाहीत, तर देशाच्या आर्थिक व्यवस्थेला आधार देतात. लहान व्यवसायांना भांडवल उपलब्ध करून देणे, महिलांना आर्थिक स्वावलंबनासाठी मदत करणे, आणि गरिबी निर्मूलनासाठी विविध योजना राबवणे या क्षेत्रात बँकांची भूमिका महत्त्वाची आहे.
या दिवशी जागतिक पातळीवर बँकिंग क्षेत्रातील नवकल्पना, डिजिटल तंत्रज्ञानाचा वापर, आणि आर्थिक समावेशनावर चर्चा केली जाते.
आंतरराष्ट्रीय बँक दिन आपल्याला बँकांच्या महत्त्वाचा पुनर्विचार करायला लावतो आणि आर्थिक समृद्धी व सामाजिक न्यायासाठी बँकिंग प्रणालीला अधिक सक्षम करण्याची प्रेरणा देतो.
वन्यजीव संरक्षण दिन
वन्यजीव संरक्षण दिन (Wildlife Conservation Day) दरवर्षी 4 डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. या दिवसाचे उद्दिष्ट म्हणजे वन्यजीवांच्या संरक्षणाचे महत्त्व अधोरेखित करणे, पर्यावरणाचा समतोल राखणे, आणि जैवविविधतेचे रक्षण करणे होय.
वन्यजीव हे निसर्गाचा अविभाज्य भाग आहेत. ते केवळ पर्यावरणाचे संतुलन राखतातच नाहीत, तर मानवी जीवनासाठीही अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. मात्र, वाढती जंगलतोड, शिकार, आणि हवामान बदलामुळे अनेक प्रजाती नामशेष होण्याच्या उंबरठ्यावर आहेत.
या दिवशी जागतिक स्तरावर जनजागृती मोहिमा, चर्चासत्रे, आणि विविध उपक्रम राबवले जातात. वन्यजीव संरक्षणासाठी कायदे कठोर करण्यात येतात आणि त्यांच्या अधिवासाचे रक्षण करण्यावर भर दिला जातो. शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये विद्यार्थ्यांना पर्यावरण संरक्षणाचे महत्त्व शिकवले जाते.
वन्यजीव संरक्षण दिन आपल्याला निसर्गाशी सुसंवाद साधण्याची प्रेरणा देतो आणि वन्यजीव वाचवण्यासाठी सर्वांनी पुढाकार घेण्याचा संदेश देतो. वन्यजीवांचे रक्षण करून आपण पर्यावरणाला आणि भावी पिढ्यांना सुरक्षित ठेवू शकतो.
4 December dinvishesh
FAQ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
4 डिसेंबर रोजी जागतिक दिन कोणते ?
- 4 डिसेंबर रोजी आंतरराष्ट्रीय बँक दिवस असतो.
- 4 डिसेंबर रोजी भारतीय नौदल दिवस असतो.
- 4 डिसेंबर रोजी वन्यजीव संरक्षण दिन असतो.
- 4 डिसेंबर रोजी आंतरराष्ट्रीय चित्ता दिवस असतो.