31 ऑक्टोबर दिनविशेष
31 october dinvishesh
जागतिक दिन-
घटना - जन्म - मृत्यू
जागतिक दिन :
- जागतिक बचत दिन
- जागतिक शहर दिवस
- राष्ट्रीय एकता दिवस
31 ऑक्टोबर दिनविशेष - घटना :
- 1864 : नेवाडा हे युनायटेड स्टेट्सचे 36 वे राज्य बनले.
- 1876 : एका विनाशकारी चक्रीवादळाने भारताला धडक दिली, अनेक लोकांचा मृत्यू झाला.
- 1880 : पुण्यातील आनंदोद्भव थिएटरमधे किर्लोस्करांच्या संगीत शाकुंतल या नाटकाचा पहिला प्रयोग झाला.
- 1920 : नारायण मल्हार जोशी, लाला लजपतराय व इतर काही जणांनी ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची स्थापना केली. लाला लजपतराय पहिले अध्यक्ष बनले.
- 1924 : पहिल्या आंतरराष्ट्रीय बचत बँक काँग्रेसमध्ये (वर्ल्ड सोसायटी ऑफ सेव्हिंग्ज बँक्स) असोसिएशनच्या सदस्यांनी मिलान, इटली येथे जागतिक बचत दिवसाची घोषणा केली.
- 1941 : माऊंट रशमोअर या स्मारकाचे बांधकाम पूर्ण झाले.
- 1966 : दिल्ली उच्च न्यायालयाची स्थापना झाली.
- 1984 : पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांची त्यांच्याच अंगरक्षकांकडून हत्या.
- 1984 : राजीव गांधी यांनी भारताचे 6 वे पंतप्रधान म्हणून पदभार स्वीकारला.
- 2011 : मानवाची जागतिक लोकसंख्या सात अब्जांवर पोहोचली. हा दिवस संयुक्त राष्ट्रांनी सात अब्जांचा दिवस म्हणून ओळखला.
- वरीलप्रमाणे 31 ऑक्टोबर दिनविशेष 31 october dinvishesh
31 ऑक्टोबर दिनविशेष - जन्म :
- 1391 : ‘राजा एडवर्ड’ – पोर्तुगालचा राजा एडवर्ड यांचा जन्म. (मृत्यू : 9 सप्टेंबर 1438)
- 1875 : ‘सरदार वल्लभभाई पटेल’ – भारतरत्न (मरणोत्तर), स्वतंत्र भारताचे पहिले उपपंतप्रधान यांचा जन्म. (मृत्यू : 15 डिसेंबर 1950)
- 1895 : ‘सी. के. नायडू’ – क्रिकेटपटू यांचा जन्म. (मृत्यू : 14 नोव्हेंबर 1967)
- 1897 : ‘चियांग काई-शेक’ – चीन गणराज्य (तैवान) चे पहिले पंतप्रधान यांचा जन्म. (मृत्यू : 5 एप्रिल 1975)
- 1922 : ‘नॉरदॉम सिहानोक’ – कंबोडिया देशाचे पहिले पंतप्रधान यांचा जन्म. (मृत्यू : 15 ऑक्टोबर 2012)
- 1943 : ‘माधवन नायर’ – भारतीय अंतराळ शास्त्रज्ञ आणि भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेचे माजी अध्यक्ष यांचा जन्म.
- 1946 : ‘रामनाथ पारकर’ – क्रिकेटपटू यांचा जन्म. (मृत्यू : 11 ऑगस्ट 1999)
- 1983 : ‘धर्मेश येलंडे’ – भारतीय कोरिओग्राफर यांचा जन्म.
- वरीलप्रमाणे 31 ऑक्टोबर दिनविशेष 31 october dinvishesh
31 ऑक्टोबर दिनविशेष - मृत्यू :
- 1929 : ‘नॉर्मन प्रिचर्ड’ – भारतीय-इंग्लिश अभिनेते यांचे निधन. (जन्म : 23 जून 1877)
- 1975 : ‘सचिन देव बर्मन’ – संगीतकार व गायक याचं निधन. (जन्म : 1 ऑक्टोबर 1906)
- 1984 : ‘इंदिरा गांधी’ – भारताच्या 3र्या पंतप्रधान यांची त्यांच्याच अंगरक्षकांनी गोळ्या झाडुन हत्या केली. (जन्म : 19 नोव्हेंबर 1917)
- 1986 : ‘आनंदीबाई शिर्के’ – लेखिका, बालसाहित्यिका याचं निधन. (जन्म : 3 जून 1892)
- 2005 : ‘अमृता प्रीतम’ – पंजाबी लेखिका आणि कवयित्री याचं निधन. (जन्म : 31 ऑगस्ट 1919)
- 2009 : ‘सुमती गुप्ते’ – मराठी ज्येष्ठ अभिनेत्री याचं निधन.
31 ऑक्टोबर दिनविशेष - जागतिक दिन लेख :
जागतिक बचत दिन
जागतिक बचत दिन (World Savings Day) दरवर्षी ३१ ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जातो. या दिवसाचे उद्दिष्ट म्हणजे लोकांमध्ये बचतीची सवय निर्माण करणे आणि आर्थिक सुरक्षिततेचे महत्त्व पटवून देणे होय. या दिवसाची सुरुवात १९२४ मध्ये इटलीत झाली, जेव्हा आंतरराष्ट्रीय बचत बँक कॉंग्रेसने बचतीचा प्रचार करण्याचा निर्णय घेतला.
बचत ही आर्थिक स्थैर्याचा पाया असते, कारण ती आपत्कालीन परिस्थितीत आर्थिक मदतीचा आधार ठरते. लहान प्रमाणात का होईना, पण नियमित बचत केल्यास आर्थिक संकटांपासून संरक्षण मिळते आणि भविष्यातील गरजांसाठी योजना आखता येते. आजच्या आधुनिक युगात बँक, पोस्ट ऑफिस, आणि विविध वित्तीय संस्था बचतीसाठी विविध योजना आणि आकर्षक व्याजदर देतात, ज्यामुळे लोकांना बचतीला प्रोत्साहन मिळते.
जागतिक बचत दिनाच्या निमित्ताने शाळा, संस्था, आणि वित्तीय संस्था जनतेत आर्थिक साक्षरता वाढवण्यासाठी विशेष कार्यक्रम आयोजित करतात. हा दिवस आर्थिक साक्षरता आणि बचतीच्या महत्त्वाच्या संदेशाचा प्रसार करतो, जो प्रत्येकाच्या सुरक्षित भविष्याची हमी देतो.
राष्ट्रीय एकता दिवस
राष्ट्रीय एकता दिवस (National Unity Day) दरवर्षी 31 ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस भारताचे “लोहपुरुष” सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्या जन्मदिनानिमित्त पाळला जातो, ज्यांनी स्वतंत्र भारताच्या एकत्रिकरणात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. सरदार पटेल यांनी विविध संस्थानांचे विलिनीकरण करून भारताला एकसंध बनवण्याचे महत्त्वपूर्ण कार्य केले, ज्यामुळे भारतीय एकता आणि अखंडतेची नींव बळकट झाली.
राष्ट्रीय एकता दिनाचा उद्देश देशातील विविधता असताना देखील आपली एकता जपण्याची भावना बळकट करणे आहे. या निमित्ताने शाळा, महाविद्यालये आणि सरकारी संस्था विविध उपक्रम राबवतात, ज्यामध्ये “रन फॉर यूनिटी” सारख्या मॅरेथॉन, शपथविधी, आणि चर्चासत्रे यांचा समावेश होतो.
हा दिवस लोकांना देशाच्या एकात्मतेचे महत्त्व पटवून देतो आणि देशप्रेमाची भावना वृद्धिंगत करतो. राष्ट्रीय एकता दिवसाच्या निमित्ताने प्रत्येक भारतीयाने देशाच्या एकात्मतेसाठी योगदान देण्याची प्रतिज्ञा करावी, असे आवाहन केले जाते, जेणेकरून आपला देश शांती, प्रगती आणि ऐक्याच्या मार्गावर पुढे जाऊ शकेल.
जागतिक शहर दिन
जागतिक शहर दिन (World Cities Day) दरवर्षी 31 ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जातो. या दिवसाचे उद्दिष्ट म्हणजे शहरीकरणाच्या प्रक्रियेमध्ये येणाऱ्या संधी आणि आव्हानांची चर्चा करणे आणि अधिक शाश्वत व सर्वसमावेशक शहरे घडवण्यासाठी उपाययोजना सुचवणे होय. वाढत्या लोकसंख्येमुळे शहरांवर वाढता ताण येतो, त्यामुळे रोजगार, गृहनिर्माण, पायाभूत सुविधा, वाहतूक, आणि पर्यावरण संरक्षण यांसारख्या मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक ठरते.
शहर दिनाच्या माध्यमातून सरकारे, स्थानिक संस्था आणि नागरिक एकत्र येऊन शहरी समस्यांचा सामना करण्यासाठी विविध उपक्रम राबवतात. 2024 साली जागतिक शहरे दिनाची थीम “अधिक सुसंविधीत आणि शाश्वत शहरे” ही आहे, ज्यामध्ये हरित तंत्रज्ञान, सार्वजनिक वाहतूक, आणि ऊर्जा संरक्षणावर भर दिला जातो.
शहरे ही विविधतेचे प्रतीक असून, ते समाजाच्या आर्थिक व सांस्कृतिक विकासासाठी महत्त्वपूर्ण असतात. जागतिक शहरे दिन हा सर्वांना चांगल्या सुविधा देणारी, सुरक्षित, आणि पर्यावरणपूरक शहरे घडवण्याच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण आहे.
FAQ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
31 ऑक्टोबर रोजी जागतिक दिन कोणते ?
- 31 ऑक्टोबर रोजी जागतिक बचत दिन असतो.
- 31 ऑक्टोबर रोजी जागतिक शहर दिवस असतो.
- 31 ऑक्टोबर रोजी राष्ट्रीय एकता दिवस असतो.